ΙΗ' Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων
για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ
Η ΙΗ' Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πασης Ελλάδος κ. Χριστοδούλου, στο Ιερό Προσκύνημα του Οσίου Ιωάννου του Ρωσου στο Προκόπι Ευβοίας, από 16.10, μέχρι 19.10.2006, με την φιλόξενη φροντίδα του Σεβ. Μητροπολίτου Χαλκίδος κ. Χρυσοστόμου και υπό την προεδρία του Σεβ. Μητροπολίτου Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ. Μελετίου, Προέδρου της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων, με θέμα: "Οι "εμπειρίες" στις αιρέσεις και στην παραθρησκεία".
Οι νόθες εμπειρίες δεν περιορίζονται μόνο στον εξωχριστιανικό χώρο. Ατυχώς κάνουν την εμφάνισή τους και στον χώρο του Χριστιανισμού. Τέτοιες είναι οι εμπειρίες των ηγετών της παραχριστιανικής κινήσεως των Μορμόνων, και ηγετών και μελών ομάδων του νεοπεντηκοστιανικού κινήματος, όπου έχουν εμπειρίες τάχα κοινωνίας του αγίου Πνεύματος με νοσηρές άναρθρες κραυγές, που τις παρουσιάζουν σαν χάρισμα γλωσσολαλιάς, και άλλες εμπειρίες, που θυμίζουν καταστάσεις δαιμονοληψίας.
Η σύγχρονη λαχτάρα, κυριολεκτικά λαιμαργία για εμπειρίες, τόσο χαρακτηριστική στην εποχή μας, πηγάζει από τον παθολογικό εγωκεντρισμό, αυτονόητο φυσικό αποτέλεσμα της υποβάθμισης της πίστεως στον Χριστό και της εκκλησιαστικής ζωής και οδηγεί σε πολλά και δύσκολα προβλήματα στο χώρο της οικογένειας και της κοινωνίας, που είναι ο κύριος χώρος της εν Χριστώ διαπαιδαγωγήσεως του ανθρώπου.
Μέσα στον χώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχουμε ποικιλία από γνήσιες εμπειρίες θεϊκές.
Οι γνήσιες εμπειρίες είναι η μόνη υγιής έξοδος από τα αδιέξοδα, στα οποία οδηγεί τον άνθρωπο ο εγωκεντρισμός του και οι λάθος δρόμοι, ατραποί και μονοπάτια της ποικιλώνυμης πλάνης.
Η Εκκλησία του Χριστού έχει χρέος από τον Κύριό Της και κοινό Σωτήρα όλων να αγκαλιάσει με στοργή κάθε πλανημένο και να τον οδηγήσει να καταλάβει, ότι το Ευαγγέλιο, το μήνυμα της εν Χριστώ σωτηρίας, είναι το πιο χαρούμενο μήνυμα στον κόσμο, η μόνη αληθινή διέξοδος από τα αδιέξοδα.
ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ
1) Τους τελευταίους αιώνες επικράτησε στον χώρο της Δυτικής κυρίως Ευρώπης ένα πνευματικό κίνημα, που απέρριπτε κάθε θρησκευτικό μεταφυσικό κριτήριο στα θέματα της ζωής -ο Διαφωτισμός. Οι αρχές του Διαφωτισμού οδήγησαν τον κόσμο σε απολυτοποίηση του "ορθού λόγου" (raison) σε βαθμό που κατά κυριολεξία ξέρανε και στέγνωσε την εσωτερική ζωή του ανθρώπου.
2) Όμως ο κόσμος αντέδρασε. Πρώτα με το φιλοσοφικό-κοινωνικό κίνημα του ρομαντισμού· και στην συνέχεια με τα επαναστατικά κινήματα. Αλλά με την πάροδο του χρόνου έπαυσαν και αυτά να ενθουσιάζουν. Και το κενό που δημιουργήθηκε στον εσωτερικό κόσμο μας, κατά φυσική συνέπεια, ο κάθε άνθρωπος, ατομικά πλέον, στην εποχή μας, αγωνίζεται να το καλύψει με υποκειμενικές προσωπικές του ο καθένας εμπειρίες. Άλλοι με σωματικές. Άλλοι με συναισθηματικές-εσωτεριστικές. Άλλοι με θρησκευτικές· δηλαδή με εμπειρίες αισθήσεων, για τις οποίες δεν χωράει αμφισβήτηση, αφού μαρτυρούν ότι ο Θεός δεν είναι ούτε συναισθήματα, ούτε μεταφυσικές αναζητήσεις, αλλά εμπειρική πραγματικότητα.
3) Επισημαίνεται ότι η πληθώρα θρησκευτικών εμπειριών δεν μπορεί να χωρέσει "στο ίδιο καζάνι" και είναι επιτακτική ανάγκη διάκρισης των γνησίων εμπειριών από τις νόθες τόσο ξεκάθαρα που να μην υπάρχουν περιθώρια για "γκρίζες ζώνες" και αμφισβητούμενα εδάφη. Το έργο αυτό το κάνει ο ίδιος ο Θεός, ο οποίος δίδει στον λαό του την πληροφορία ότι οι θρησκευτικές εμπειρίες κατανέμονται σε δύο κατηγορίες: α) στις γνήσιες, δηλαδή σε αισθητές εμπειρίες του μόνου αληθινού Θεού, στην ζωή του λαού Του και του κόσμου· και β) στις νόθες, δηλαδή σε εμπειρίες από ψευδείς θεούς, από "θεούς", που με κριτήριο αντικειμενικές αλήθειες-παρεμβάσεις ενός άλλου θεού, γίνεται σαφές ότι δεν είναι "θεοί", αλλά οντότητες ενός κόσμου υπεραισθητού, σαφώς κατώτερες από τον μόνο αληθινό Θεό. Οι άγιες Γραφές μας (η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη) τεκμηριώνουν την πραγματικότητα της διακρίσεως αυτής.
4) Όλες αυτές οι όντως εντυπωσιακές εμπειρίες δεν ήσαν παρά μαγικές δαιμονικές ενέργειες, που μαρτυρούν ότι πίσω από αυτές εκρύπτονταν και κρύπτονται ακόμη, σε ανάλογες περιπτώσεις, στοιχεία δαιμονικά. Τούτο προκύπτει σαφέστατα, όχι μόνο από την μαρτυρία των αγίων Γραφών, αλλά και των συγγραφέων της εποχής που ο ειδωλολατρικός κόσμος κατέρρεε (Ε' καί ΣΤ' αιώνες μ. Χ.).
5) Στην εποχή μας και στον χώρο μας τελευταία κάνει την εμφάνισή του και ο ινδουϊστικός και βουδιστικός γκουρουϊσμός, που έρχεται σαν υποκατάστατο της μη ζητουμένης παρουσίας του Θεού. Προσφέρει σαν λύση έναν τάχα δάσκαλο, έναν γκουρού, έναν άνθρωπο, που με βάση μυθολογικές ανθρωπολογίες των Ινδιών πρέπει να είναι μια νέα ενσάρκωση η μετενσάρκωση μιας ινδικής θεότητας, και πρέπει να γίνει δεκτός σαν "απόλυτη αυθεντία", στην οποία δεν επιτρέπεται καμμία εναντίωση, αφού είναι ο μόνος που δείχνει το "μονοπάτι-ατραπό". Η χριστιανική πίστη δεν αποδέχεται ύπαρξη ανθρώπων που τάχα έχουν από μόνοι τους δυνατότητα ανόδου σε καταστάσεις υπερφυσικές.
6) Οι νόθες εμπειρίες δεν περιορίζονται μόνο στον εξωχριστιανικό χώρο. Ατυχώς κάνουν την εμφάνισή τους και στον χώρο του Χριστιανισμού. Τέτοιες είναι οι τάχα εμπειρίες των ηγετών της παραχριστιανικής κινήσεως των Μορμόνων, και ηγετών και μελών ομάδων του νεοπεντηκοστιανικού κινήματος, όπου έχουν εμπειρίες τάχα κοινωνίας του αγίου Πνεύματος με νοσηρές άναρθρες κραυγές, που τις παρουσιάζουν σαν χάρισμα γλωσσολαλιάς, και άλλες εμπειρίες, που θυμίζουν καταστάσεις δαιμονοληψίας.
Μέσα στον χώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχουμε ποικιλία από γνήσιες εμπειρίες θεϊκές. Αυτές είναι: α) Η εν αγίω Πνεύματι αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια. β) Η γλυκύτητα της θείας λατρείας και της μετανοίας, η αγάπη προς τον Χριστό, η μέθεξη του αγίου Πνεύματος και η για όλα ένθεη ευγνωμοσύνη προς τον Σωτήρα και Δωρεοδότη Κύριο Ιησού Χριστό, που έγινε άνθρωπος, σταυρώθηκε, πέθανε στον Σταυρό και αναστήθηκε για μας, για να μας προσφέρει την αιώνια λύτρωση και σωτηρία. Η Ανάσταση του Χριστού και η Πεντηκοστή, που βιώνονται με το Βάπτισμα και το Χρίσμα και όλα τα Μυστήρια, είναι εμπειρίες της Χριστιανικής Πίστης στην βίωση των οποίων καλεί η Εκκλησία τα μέλη της. Και γ) τα χαρίσματα, που έχει δώσει στην Εκκλησία εις διακονίαν, ιερωσύνη, Θεία Ευχαριστία και η πάντοτε ενεργούσα θεία και ακατάλυτη δύναμη του Τιμίου Σταυρού.
7) Παράλληλα όμως, μέσα στον χώρο της αγίας Ορθόδοξης Εκκλησίας προσπαθεί ο σατανάς με ποικίλους τρόπους να παρεισάγει νόθες εμπειρίες, με στόχο την αλλοίωση του Ορθοδόξου φρονήματος. Αυτές είναι: Η εκκοσμίκευση, ο ανθρωποκεντρισμός και οι εσωτεριστικές τάσεις, που παρουσιάζουν κάποια νεώτερα πνευματικά βιβλία και ακόμα περισσότερο η αποδοχή και άσκηση πρακτικών των ανατολικών θρησκειών (γιόγκα, διαλογισμός και άλλα), και τέλος η παρατηρούμενη έντονη προσωπολατρία.
8) Τις νόθες εμπειρίες, ακόμα και τις πιο δυνατές της μαγείας και των πνευματιστικών φαινομένων και άλλων πρακτικών, συνήθων στον μαγικό κόσμο του παγανισμού-ειδωλολατρίας, παλαιάς και νέας, η Ορθόδοξη Εκκλησία και τις απορρίπτει, αλλά και με την δύναμη του Τιμίου Σταυρού και τις ευχές των ιερέων της καταδεικνύει ότι είναι δαιμονικές και τις καταλύει.
9) Επισημαίνεται, ακόμη, ότι στην βίωση νόθων εμπειριών στρέφονται πολύ εύκολα πρόσωπα, που λόγω ψυχολογικών δομών και ιδιοσυγκρασίας είναι σε ιδιαίτερο βαθμό και επιρρεπή σ' αυτές και πιο ευάλωτα. Και γι' αυτό προς αυτούς χρειάζεται πολλή αγάπη και μακροθυμία.
Η σύγχρονη λαχτάρα, κυριολεκτικά λαιμαργία για εμπειρίες, τόσο χαρακτηριστική στην εποχή μας, πηγάζει από τον παθολογικό εγωκεντρισμό, αυτονόητο φυσικό αποτέλεσμα της υποβάθμισης της πίστεως στον Χριστό και της εκκλησιαστικής ζωής και οδηγεί σε πολλά και δύσκολα προβλήματα στο χώρο της οικογένειας και της κοινωνίας, που είναι ο κύριος χώρος της εν Χριστώ διαπαιδαγωγήσεως του ανθρώπου.
10) Οι γνήσιες εμπειρίες είναι η μόνη υγιής έξοδος από τα αδιέξοδα, στα οποία οδηγεί τον άνθρωπο ο εγωκεντρισμός του και οι λάθος δρόμοι, ατραποί και μονοπάτια της ποικιλώνυμης πλάνης.
Η Εκκλησία του Χριστού έχει χρέος, από τον Κύριό Της και κοινό Σωτήρα όλων, να αγκαλιάσει με στοργή κάθε πλανημένο και να τον οδηγήσει να καταλάβει, ότι το Ευαγγέλιο, το μήνυμα της εν Χριστώ σωτηρίας, είναι το πιο χαρούμενο μήνυμα στον κόσμο, η μόνη αληθινή διέξοδος από τα αδιέξοδα.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1) Ενημέρωση του κλήρου μέσω ιερατικών συνάξεων των κατά τόπους Ιερών Μητροπόλεων.
2) Αξιοποίηση των Ορθοδόξων Εκκλησιαστικών εντύπων Ιερών Μητροπόλεων και ενοριών προς ενημέρωση του Ορθοδόξου πληρώματος.
3) Ενημέρωση των Κατηχητών στα πλαίσια των επιμορφωτικών σεμιναρίων των Ιερών Μητροπόλεων.
4) Αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων του διαδικτύου προς ενημέρωση ποιμένων και ποιμνίου.
Ο Πρόεδρος της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων:
Σεβασμ. Μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης
κ. Μελέτιος.
Οι Εκπρόσωποι:
Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.
Πατριαρχείου Ρωσίας.
Πατριαρχείου Σερβίας.
Πατριαρχείου Ρουμανίας.
Εκκλησίας της Κυπρου.
Εκκλησίας της Ελλάδος.
Εκκλησίας της Πολωνίας.